Op de koffie gaan bij Herman Brusselmans kan nooit saai zijn. De schrijver heeft over alles een mening klaar en is tegelijk een vat vol zelfrelativering. "Lang haar? Wie heeft er nu nog lang haar. Dat is echt belachelijk." Koffie drinken met Brusselmans mag je gerust letterlijk nemen: de schrijver drinkt al jarenlang niets anders meer. In zijn Gentse loft zal je nergens een verloren bier- of wijnglas vinden, wel een reeks zedige koffiekopjes op het aanrecht. Goesting Magazine had een gesprek met hem over parachutespringen, boekenhypes en nuchtere baby's op de Gentse Feesten.
Je bent erin geslaagd af te kicken van alcohol, waarom dan niet van de sigaretten?
"Omdat ik roken een veel zwaardere verslaving vind. Je verandert ook niet door een sigaret op te steken, terwijl je van drank een ambetante, mottige en zatte mens wordt. Hoe cynisch ik er soms over doe, ik begin toch meer te denken aan afbouwen of stoppen. Ik ben 58 jaar, ik zit in de gevarenzone. Mijn fysieke fitheid is nul komma nul. Wat wil je: ik rook bijna drie pakjes per dag. Het roken zit echt in de familie. Mijn grootvader en mijn vader zijn eraan gestorven, hoewel mijn vader wel 78 is geworden. Al zijn aders waren naar de kloten, maar zijn longen zagen er prima uit." (glimlacht)
Droom je ervan een bepaalde leeftijd te bereiken?
"Ik zou het liefst van al belachelijk oud worden. Maar dat heb je toch niet in de hand. Onlangs vroeg een jonge kerel mij of ik vaak aan de dood dacht. Hij was er echt van overtuigd dat een 58-jarige daar al dagelijks mee bezig is. Onzin natuurlijk, maar op die leeftijd is er wel al veel voorbij in je leven."
Denk je ook vaker dan vroeger: been there, done that?
"Dat kan bijna niet anders. Op mijn leeftijd heb ik alles al eens meegemaakt. Wat moet ik nog doen dat ik nog nooit gedaan heb? Parachutespringen ja, maar dat is absolute bullshit. Nee, het leven is voor mij al leuk genoeg, inclusief de depressies en de eenzaamheid. (lacht) Ik heb nooit veel verwacht van het leven, ook niet toen ik 18 was. Mensen denken dat ik onderhand wel gefrustreerd moet zijn omdat ik nog nooit een prijs heb gekregen voor mijn boeken, maar dat kan mij geen fuck schelen. Ik relativeer altijd alles."
Hoop en al twintig auteurs kunnen in Vlaanderen van hun boeken leven. Je hebt dus weinig redenen om pessimistisch te zijn.
"Ik ben tevreden met wat ik verkoop, het ligt nog altijd boven het gemiddelde. Na 35 jaar heb ik wel een soort van carrière achter de rug. Al ben ik ondertussen het meubel van de Vlaamse literatuur geworden. Zo van: 'Allez, hij is daar ook weer.'"
Je zegt altijd dat je met veel eenzaamheid te maken krijgt. Doe je het jezelf niet aan door 's nachts te leven en te werken?
"Absoluut, dat is zeker zo. Ik ga om zeven uur 's ochtends slapen en sta om halfdrie op. Het is afwegen: wat is die nacht mij waard? De conclusie is dat ik de nacht niet kan missen. Het is een totaal ander leven. Niemand staat om vier uur 's nachts klaar om met mij een koffietje te gaan drinken. Op zo'n moment verzand ik weleens in een melancholische bui: 'Ik ben alleen en niemand ziet mij graag'. Maar dan pak ik een goed boek vast en om vijf uur beginnen de vogels alweer te fluiten."
ZWAAR ROMANTISCH
Iedereen weet intussen dat je goed geboerd hebt. Wat was je laatste uitspatting?
"Ik doe niet aan uitspattingen. Al mijn uitspattingen hebben te maken met Tania. Ik heb tijdens ons huwelijk twee Porsches en vier BMW's voor haar gekocht - weliswaar niet allemaal tegelijk. (lacht) Ik koop bijna nooit iets voor mezelf. Het enige wat ik kan bedenken, is een motor van 10.000 euro waar ik al zes jaar mee rijd."
Je bent zowaar een stichtend voorbeeld: zuinig, harde werker, geen drinker.
"Ik weet niet of sobere mensen wel een voorbeeld zijn. Tania zegt vaak tegen mij: 'Koop nu toch iets voor jezelf!' Maargeld interesseert me niet. Je zou kunnen zeggen dat ik net daardoor veel heb gespaard."
Je werkt ook snel en veel: twee boeken per jaar, en nog eens negen columns per maand.
"Ja. Voor Humo en Het Laatste Nieuws, maar ook voor de Woef en Playboy en andere dingen. Ik heb een ruime belangstelling voor alles. En ik heb geen schrik om over iets te schrijven waar ik op het eerste gezicht niets van ken. Mijn eigen werkelijkheid is de basis van al mijn boeken. Je zou kunnen zeggen dat alles wat ik schrijf, terug te brengen is tot: 'Ik liep over straat in Gent' of 'Ik zat in mijn huis in Gent.' Als ik mijn fantasie erop loslaat, kan ik er van alles mee doen. Ik hoef niet op de bus te gaan zitten om mensen af te luisteren, ik verzin hun dialogen zelf wel. Ik hoef ook niet met een parachute te springen om over zo'n sprong te kunnen schrijven."
Nu ben je weer over die sprong bezig. Zou je het er niet gewoon op wagen, Herman?
"Je lacht, maar ik denk dat ik nu meer nieuwe dingen zou aandurven dan vroeger. Stel dat ik een vrouw ontmoet die zegt: 'Stop met werken, we gaan reizen en in een hangmat liggen.' Wel, dan zou ik daar dus over nadenken. Terwijl ik op twee straten van mijn huis in Gent al de weg kwijt ben. (abrupt) Er beweegt weer van alles op liefdesvlak. Ik heb een meisje leren kennen waarmee het wel iets kan worden. We gaan nu een paar weken met elkaar om, het is nog pril. Ze komt uit Amsterdam en studeert in Brussel."
Ze studeert nog, hoe oud is ze dan?
"24. Voor mijn part mag je ook haar naam en schoenmaat weten, maar dan staan de boekskes weer aan mijn deur. Ik moet daarmee oppassen: destijds hebben journalisten dingen geschreven over mij en Melissa (zijn ex-vriendin, red.) die onze relatie van meet af aan zwaar hebben beïnvloed. En mijn nieuwe vriendin ligt evenmin op die media-aandacht te wachten. Ik wil haar dat ook niet aandoen."
Wat trekt je zo aan in jonge vrouwen? Iemand als Tania, die je steevast de liefde van je leven noemt, is toch ook geen 24 meer.
"Nee, maar Tania was ook jonger toen we iets begonnen. Zij was 27 en ik was 34. En we zijn samen gegroeid in onze relatie. Ik kan wel wat redenen bedenken waarom ik op jongere vrouwen val. Eén ervan is dat ik altijd een 'vormer' ben geweest. Ik wil een vrouw iets kunnen bijleren - haar op films en boeken wijzen die ze door haar leeftijd nog niet kent. En dan kom je eerder uit bij iemand die nog jong is."
Akkoord, maar vind je zo'n relatie ook duurzaam?
"24 jaar is veel te jong, ivoor hetzelfde geld is het morgen gedaan. Maar de aantrekkingskracht tussen ons is groot, en we amuseren ons enorm goed met elkaar. Mijn vrienden zijn trouwens allemaal jonger. Ik trek weinig op met mensen van mijn leeftijd. Maar de toekomst van een 24-jarige is totaal anders dan de mijne. Ik kan haar niet eens beloven of ik er over tien jaar nog ben. Op zich vind ik de relatie dus niet naturel, maar als een meisje tegen je zegt dat ze alleen maar bij jou wil zijn, dan doet dat wel iets met een mens."
Ben je een romantische ziel?
"Ik ben echt zwáár romantisch. Ik kan heel erg gekwetst zijn door een sms'je dat ik misschien verkeerd heb opgevat. Ik ben een claimer: dag en nacht wil ik samen zijn met mijn lief. Sinds mijn relatie met Melissa kan ik dat al wat meer loslaten."
TE VEEL FEESTEN
In juli 1986 ben je naar Gent verhuisd.
"Ik heb in die dertig jaar op vier adressen gewoond: valt nog mee, hé? Ik zit pal in het centrum en kan overal te voet naartoe. Gent is veel meer een provinciestadje dan een wereldstad. Je hebt hier niet de drukte van Parijs, Rome of Amsterdam. (lacht) Ik hoef niet de hele wereld rondom mij te hebben, Gent is al goed genoeg."
Je bent nochtans ook een criticus.
"Het hoort bij een stad dat er van alles te doen is, maar het steekt mij toch tegen. Ik kom op elke afspraak te laat omdat er weer eens een stadsloop moet georganiseerd worden. Voor de inwoners is Gent minder interessant geworden. Ik vind de Gentse Feesten ook onnatuurlijk. Ken jij één stad in de wereld waar alles tien dagen en nachten platligt?"
Nee, maar net daarom zijn de Feesten toch uniek?
"Ja, als je er niet midden in zit. Afgelopen zomer ben ik er nog eens geweest. Ik had met Erik Van Looy en Kevin Janssens afgesproken om iets te gaan eten, tot ze opeens naar de Gentse Feesten wilden. Wij dus naar de Graslei, dat was niet te doen. We werden er door iedereen aangeklampt. Erik en Kevin wilden naar de Vlasmarkt, maar daar ben ik weggegaan. Ik stond daar zo nuchter als een baby, om halfdrie 's nachts. Dat hou je niet vol." (lacht)
Zie je je ooit nog naar een andere plek verkassen?
"Nee, dat nooit. Gent past bij mij. Ik zou ook niet weten wat het alternatief is. Toen Tania wegging, was ik van plan mijn leven om te gooien: ik ging mijn haar knippen en naar Amsterdam verhuizen. Maar kijk... In de jaren 80 had ik nochtans kort haar: ik werkte voor de RVA. Toen ik ontslag nam en in Gent ging wonen, heb ik mijn haar laten groeien. Waarom? Weet ik veel. Lang haar is belachelijk, hé."
De wijsheid zit in je haren, Herman. Bedankt.