Welkom

Ida Dequeecker vindt dat je feministe kunt zijn en toch van mening blijven dat Herman Brusselmans moet kunnen schrijven wat hij wil. Zijn houding tegenover vrouwen is verwerpelijk, maar dat rechtvaardigt nog geen censuur.
In de controverse rond de zaak Brusselmans-Demeulemeester hebben enkele feministische kopstukken en politica's een ,,protestbrief'' opgesteld met de volgende stelling: ,,Wij steunen de uitspraak van de rechter die, met de Boekenbeurs in het vooruitzicht, in een spoedprocedure beslag liet leggen op het boek van Brusselmans.''
Hun argumentatie steunt erop dat de seksistische belediging van bij naam genoemde, bestaande personen, het verbieden van de roman rechtvaardigt.
Tot op heden is dat de enige feministische stem die zich publiek heeft geuit. Maar in de feministische beweging is er geen eensgezindheid rond het standpunt van Rita Mulier, Monika Triest en Sabine de Béthune, de woordvoersters van deze protestbrief.
Er zijn feministen, waarbij ik mezelf en andere leden van het Vrouwenoverlegcomité (VOK) reken, die de seksistische uitlatingen van Brusselmans in zijn boeken verwerpelijk vinden, maar die menen dat hij moet kunnen schrijven en publiceren wat hij wil, die dus tegen élke censuur zijn.
En het zijn de rechter in kort geding, noch de advocaten van mevrouw Demeulemeester die mij kunnen beletten het woord ,,censuur'' in dit geval te gebruiken.
Anderzijds is het deel van Brusselmans' verdediging dat stelt dat de uitspraken door een ,,fictieve figuur'', Guggenheimer, worden gedaan, zwak. Bedoelen de aanhangers ervan dat meningen die niet in een ,,fictieve'' vorm gegoten zijn (een pamflet, een essay, een ,,wetenschappelijke'' studie...) wél kunnen worden gecensureerd?
De auteur is verantwoordelijk voor wat zij/hij schrijft en dient de gevolgen van haar/zijn mening te dragen.
Wie, al dan niet via fictieve stromannen provoceert, moet een reactie verwachten. En die kan vele vormen aannemen naargelang de grofheid van de provocatie en het temperament van de gekrenkte persoon: minzaam negeren, een vermanende vinger, een speelse oorvijg, een proces wegens laster en eerroof, en ga zo maar door.
Maar censuur? Over goede smaak kan gediscussieerd worden, maar er zal nooit een unanieme mening tot stand komen. En dat doet er ook niet toe.

De concrete omstandigheden van de zaak Demeulemeester versus Brusselmans doen de emoties hoog oplaaien: verontwaardiging, woede, partijdigheid... Het vertroebelt de argumentatie. Ook de protestbrief - met alle respect voor de schrijfsters - draagt er de sporen van. De aangehaalde argumenten zijn van dezelfde aard als die in het pornografiedebat dat de vrouwenbeweging verdeelt tussen voor- en tegenstanders van censuur om pornografie te bestrijden.
Blijkbaar meent men in Brusselmans' geval ook dat de kernvraag is of het fundamenteel recht op vrije meningsuiting niet moet wijken voor een ander fundamenteel recht, het respect voor de persoonlijke levenssfeer en de integriteit van de persoon.
De protestbrief stelt dat het seksisme van Guggenheimer/Brusselmans ,,schokkend'' is. Wat is schokkend voor wie? In welke mate? En wie beoordeelt dat? Wat voor mevrouw Demeulemeester ondraaglijk is, is het voor andere reëel bestaande vrouwen die in Brusselmans' romans even brutaal bejegend worden, niet of minder.
Tijdens een solidariteitsactie lazen Sabine De Vos en Joyce De Troch de over hen geschreven passage voor. Mevrouw De Troch voegde er fijntjes aan toe dat ze nooit verder geraakt was dan pagina veertien ,,omdat ze wel wat beters te doen had dan die rommel te lezen''. Een gevatte opmerking die ik daarnet vergat te vermelden in mijn opsomming van eventuele reacties.
Een ander argument in de protestbrief luidt dat het proza van Brusselmans inspireerde tot dreigtelefoons en stalking in een periode waarin vrouwen geconfronteerd werden met massale verkrachtingen in de Balkanoorlog''. Hier wordt een rechtstreeks verband gesuggereerd tussen ,,het denigrerend beschrijven van vrouwen als walgelijke geslachtsorganen en het opvoeren van zeer gewelddadige verkrachtingsscènes op herkenbare personen'' en vormen van daadwerkelijke agressie.
Dat is een onaanvaardbare verglijding. De bewering dat een geschrift tot agressieve reactie zou inspireren, is zuivere speculatie en dus zeker geen argument om het te verbieden. De associatie met de verk...


Gerelateerde boeken:

Schrijver Herman Brusselmans kampt al zijn hele leven met angststoornissen. Volgens de Vlaamse auteur heeft hij zelfs overwogen een einde aan zijn leven te maken. Door NU.nl "Dit houd ik niet vol ...

Herman Brusselmans (64) en zijn vriendin Lena (30) verwachten hun eerste kindje. De Belgische schrijver zegt tegen Het Nieuwsblad dat het niet gepland was, maar dat ze "erg gelukkig" zijn.

Er waren echter ook leuke reacties op het nieuws dat we een baby krijgen. Zo zei m?n tante Sonja: ?Ik ben blij voor jullie, Herman en Lena. Het ontvangen van een kind is zowel voor de moeder als voor ...

Ik heb twee maanden lang vakantie gehouden, en praktisch niks gedaan, op het schrijven van een paar belangwekkende columns na. Voor de rest heb ik op m?n lamme kloten gelegen, urenlang voor me ...

Wanneer Humo aan Herman Brusselmans zou vragen wat zijn hoogste lichamelijke genot zou zijn, wat denk je dan dat hij zou antwoorden? Willen we helpen? Bijna iedereen verwacht dat hij volmondig een ...

Lees verder onder het kader. Herman Brusselmans kreeg twee volle dagen - en nachten - om het manuscript van Dennis Black Magic in te lezen. In ?De zwarte magie van Dennis? gaat de pornokoning ...

Nieuwkomer Herman Brusselmans maakte in juli bekend dat hij papa zou worden en dus kreeg hij van tegenspelers Jonas Geirnaert en Jeroen van Koningsbrugge enkele wijze woorden over het vaderschap.

Belgisch schrijver Herman Brusselmans viert binnenkort zijn 60e verjaardag en deze week verschijnt zijn 75e boek. Genoeg reden voor Rick Honings, docent Nederlandse letterkunde en fan, om zich te ...