Welkom

Michel Flam?e is het ermee eens: niet op de rug van Ann Demeulemeester. Maar, betoogt hij, ook niet achter de rug van Herman Brusselmans DE verklaring van modeontwerpster Ann Demeulemeester ,,Voer debat niet op mijn rug'' (DS 10 november) slaat spijkers met koppen.
Zij is radicaal tegenstander van censuur en van beknotting van vrije expressie en meningsuiting. De bescherming van menselijke waarden en rechten acht zij echter even belangrijk, zodat zij het noodzakelijk vond dat het afwegen van deze fundamentele zaken zou worden gedaan door een bevoegde instantie.
Demeulemeester heeft gekozen voor het voorleggen van het geding aan een kortgedingrechter, en wel op eenzijdig verzoekschrift, met uitsluiting dus van een der meest fundamentele rechten van de mens, te weten het recht van verdediging.
Om de rechters ervan te overtuigen dat de procedure eenzijdig mocht verlopen, betoogde Ann Demeulemeester, blijkbaar met succes, dat een procedure op tegenspraak te geruchtmakend zou zijn. Alsof de beoogde maatregel, een verbod van verspreiding van het gelaakte boek op de boekenbeurs, eenmaal toegekend, ongemerkt zou kunnen voorbijgaan.
Herman Brusselmans werd tot na de eerste uitspraak van 29 oktober van het hof van beroep van Antwerpen onwetend gehouden over het bestaan van het geding en kon dus zijn verweermiddelen niet laten gelden. Bovendien heeft die procedure voor gevolg dat Brusselmans geen mogelijkheid van beroep is gegund, terwijl Demeulemeester hier wel van genoot. Van eerbiediging van fundamentele rechten gesproken.
Brusselmans tekent verzet aan tegen dit arrest en verschijnt aldus op 3 november voor de eerste keer voor de appelrechters die al een omstandig gemotiveerd arrest velden op 29 oktober. Op tegenspraak herhalen deze rechters haast woordelijk de motivering uit hun eigen arrest van 29 oktober.
Hoe kon het ook anders. Je gaat niet op 29 oktober uitvoerig stellen dat bescherming van privacy kan prevaleren op vrije meningsuiting en zelf op 3 november oordelen dat zulks niet kan. En daar ging het precies over. De stelling van Ann Demeulemeester over dit rechtspunt was op 29 oktober, zonder dat enige tegenspraak daarover was mogelijk geweest, definitief beslecht.
Ter zake van vrijheid van meningsuiting heeft de grondwetgever uitdrukkelijk gesteld dat geen censuur duldbaar is. Beweren, zoals de appelrechters het deden, dat hieraan is voldaan omdat de betrokken boeken waren gedrukt en zelfs gedeeltelijk verspreid, is een lachertje. De censuur staat er doordat de beslissing belet dat het bericht elke potenti?le lezer bereikt.
De grondwetgever heeft er, door censuur te verbieden, voor gekozen ingeval van betwisting niet een kortgedingrechter, die bij hoogdringendheid moet uitspraak doen zonder elk argument haarfijn uit te pluizen, maar een bodemrechter te doen beslissen, precies omdat de afweging zo delicaat en dus niet evident is. Die beslist dan niet over de opportuniteit van censuur, maar wel over eventuele schadevergoeding.
Aan een rechter de mogelijkheid overlaten censuur te verrichten, vereist dat hij een afweging verricht op grond van de, eigenlijk zijn, religieuze, ethische of maatschappelijke overtuiging. DE motor voor ontwikkeling van die overtuigingen is echter precies de vrijheid van meningsuiting. Perken hieraan stellen, zelfs uit hoofde van bescherming van andere fundamentele rechten, heeft voor gevolg dat een subjectieve heersende religieuze, ethische of maatschappelijke overtuiging prevaleert. Dat het vrijwaren van de meningsuiting leidt tot uitspattingen wordt dan ook bewust door de grondwetgever meegenomen.
De appelrechters, gedreven door een begrijpelijke golf van wrevel over het havenbargoens van Brusselmans, hebben zich laten verleiden tot het hanteren van het in allerhande andere kortgedingen gebruikelijke afwegingsmodel, terwijl deze beoordelingsmethode hen juist ontzegd is door de grondwetgever in het belang van handhaving van de mogelijkheid van maatschappelijke evolutie.
Laat geen misverstand rijzen. Brusselmans wijze van omspringen met personages, wordt door velen - terecht - als zeer kwetsend ervaren. Is Brusselmans zich bewust van de psychische schade die hij, ook al is het in een enkel geval, kan aanrichten?
Het valt te hopen dat het gecommentarieerde avontuur hem doet nadenken over de menselijke dimensie van zijn pennespinsels, ook al heeft hi...


Gerelateerde boeken:

Herman Brusselmans gaat iedere week op zoek naar het verhaal achter een opvallende kop in de krant of op een nieuwssite. Het is al december en nu pas is het boek van het jaar verschenen. Het is de rom...

Pas op: satire! Elke week beledigt de onderschatte Vlaamse schrijver Herman Brusselmans een overschat persoon uit de wereldgeschiedenis. ?Een stilistische oefening in iemand uitschelden?, zoals hij he...

Pas op: satire! Elke week beledigt de onderschatte Vlaamse schrijver Herman Brusselmans een overschat persoon uit de wereldgeschiedenis. ?Een stilistische oefening in iemand uitschelden?, zoals hij he...

Showbizz De bezoekers van de Antwerpse Boekenbeurs konder er niet naastkijken: Herman Brusselmans kwam er signeren, met Luk Alloo en diens cameraploeg in het kielzog. Daar is evenwel een goede reden v...

"En nu, nu is het alleen maar sterker geworden; hoeveel ik van het leven hou." Het programma werd eerder gemaakt op de Vlaamse zender VTM, waarin onder anderen auteur Herman Brusselmans zijn laatste 2...