Welkom

Michel Flamée is het ermee eens: niet op de rug van Ann Demeulemeester. Maar, betoogt hij, ook niet achter de rug van Herman Brusselmans DE verklaring van modeontwerpster Ann Demeulemeester ,,Voer debat niet op mijn rug'' (DS 10 november) slaat spijkers met koppen.
Zij is radicaal tegenstander van censuur en van beknotting van vrije expressie en meningsuiting. De bescherming van menselijke waarden en rechten acht zij echter even belangrijk, zodat zij het noodzakelijk vond dat het afwegen van deze fundamentele zaken zou worden gedaan door een bevoegde instantie.
Demeulemeester heeft gekozen voor het voorleggen van het geding aan een kortgedingrechter, en wel op eenzijdig verzoekschrift, met uitsluiting dus van een der meest fundamentele rechten van de mens, te weten het recht van verdediging.
Om de rechters ervan te overtuigen dat de procedure eenzijdig mocht verlopen, betoogde Ann Demeulemeester, blijkbaar met succes, dat een procedure op tegenspraak te geruchtmakend zou zijn. Alsof de beoogde maatregel, een verbod van verspreiding van het gelaakte boek op de boekenbeurs, eenmaal toegekend, ongemerkt zou kunnen voorbijgaan.
Herman Brusselmans werd tot na de eerste uitspraak van 29 oktober van het hof van beroep van Antwerpen onwetend gehouden over het bestaan van het geding en kon dus zijn verweermiddelen niet laten gelden. Bovendien heeft die procedure voor gevolg dat Brusselmans geen mogelijkheid van beroep is gegund, terwijl Demeulemeester hier wel van genoot. Van eerbiediging van fundamentele rechten gesproken.
Brusselmans tekent verzet aan tegen dit arrest en verschijnt aldus op 3 november voor de eerste keer voor de appelrechters die al een omstandig gemotiveerd arrest velden op 29 oktober. Op tegenspraak herhalen deze rechters haast woordelijk de motivering uit hun eigen arrest van 29 oktober.
Hoe kon het ook anders. Je gaat niet op 29 oktober uitvoerig stellen dat bescherming van privacy kan prevaleren op vrije meningsuiting en zelf op 3 november oordelen dat zulks niet kan. En daar ging het precies over. De stelling van Ann Demeulemeester over dit rechtspunt was op 29 oktober, zonder dat enige tegenspraak daarover was mogelijk geweest, definitief beslecht.
Ter zake van vrijheid van meningsuiting heeft de grondwetgever uitdrukkelijk gesteld dat geen censuur duldbaar is. Beweren, zoals de appelrechters het deden, dat hieraan is voldaan omdat de betrokken boeken waren gedrukt en zelfs gedeeltelijk verspreid, is een lachertje. De censuur staat er doordat de beslissing belet dat het bericht elke potentiële lezer bereikt.
De grondwetgever heeft er, door censuur te verbieden, voor gekozen ingeval van betwisting niet een kortgedingrechter, die bij hoogdringendheid moet uitspraak doen zonder elk argument haarfijn uit te pluizen, maar een bodemrechter te doen beslissen, precies omdat de afweging zo delicaat en dus niet evident is. Die beslist dan niet over de opportuniteit van censuur, maar wel over eventuele schadevergoeding.
Aan een rechter de mogelijkheid overlaten censuur te verrichten, vereist dat hij een afweging verricht op grond van de, eigenlijk zijn, religieuze, ethische of maatschappelijke overtuiging. DE motor voor ontwikkeling van die overtuigingen is echter precies de vrijheid van meningsuiting. Perken hieraan stellen, zelfs uit hoofde van bescherming van andere fundamentele rechten, heeft voor gevolg dat een subjectieve heersende religieuze, ethische of maatschappelijke overtuiging prevaleert. Dat het vrijwaren van de meningsuiting leidt tot uitspattingen wordt dan ook bewust door de grondwetgever meegenomen.
De appelrechters, gedreven door een begrijpelijke golf van wrevel over het havenbargoens van Brusselmans, hebben zich laten verleiden tot het hanteren van het in allerhande andere kortgedingen gebruikelijke afwegingsmodel, terwijl deze beoordelingsmethode hen juist ontzegd is door de grondwetgever in het belang van handhaving van de mogelijkheid van maatschappelijke evolutie.
Laat geen misverstand rijzen. Brusselmans wijze van omspringen met personages, wordt door velen - terecht - als zeer kwetsend ervaren. Is Brusselmans zich bewust van de psychische schade die hij, ook al is het in een enkel geval, kan aanrichten?
Het valt te hopen dat het gecommentarieerde avontuur hem doet nadenken over de menselijke dimensie van zijn pennespinsels, ook al heeft hi...


Gerelateerde boeken:

Toen Margriet Hermans en Herman Brusselmans elkaar ontmoetten bij 'De Slimste Mens ter Wereld' vroeg Margriet hem of hij geen liedjestekst voor haar had. "Ik kreeg de tekst van 'Dit en dat' en vond di ...

Herman Brusselmans gaat iedere week op zoek naar het verhaal achter een opvallende kop in de krant of op een nieuwssite. Vandaag: ?Middellandse Zee was nog nooit zo warm bij start van de zomer? uit He ...

Advocaat Walter Van Steenbrugge dient wrakingsverzoek in tegen rechter die Herman Brusselmans eerder vrijsprak over omstreden column ...

Herman Brusselmans «Ik maak in ?Achter een struik? opnieuw gebruik van de truc die me al veel diensten heeft bewezen: ik schrijf fictie, en tegelijk becommentarieer ik als schrijver die fictie.

Herman Brusselmans (67) trekt vanavond met Sergio Herman (54) naar Frankrijk. De twee spreken er openlijk over leven met voortdurende angstaanvallen. Maar ook over de schoonheid van het prille ...

Jarenlang kondigde Herman Brusselmans de definitieve roman over zijn jeugd aan, jarenlang wilden interviewers weten wanneer dat mythische boek nu eindelijk zou verschijnen, jarenlang keken zijn lezers ...

Herman Brusselmans (66) is deze week te gast in ?Het huis? van Eric Goens. De schrijver vertelt er openhartig over zijn carrière en liefdesleven, al komen toch vooral zijn angstgevoelens en ...

Herman Brusselmans en Lena over keerzijde van het ouderschap: ?Ik doe alle nachten, Herman staat niet op? BV ?Roman heeft mijn dagen helemaal omgegooid?, zegt Herman Brusselmans (65) in ...